Göbek Deliği İltihabı

Anne karnında bebeğe ihtiyacı olan besin ve oksijeni sağlayan göbek bağı doğumdan sonra işlevini yitirir ve doğum sırasında kesilerek bebekten ayrılmaktadır. Göbek bağın kesildikten sonra küçük bir kısmı bebeğin göbek deliğine bağlı bir şekilde kalmaktadır. Yaklaşık olarak 3 hafta içinde kuruyarak kendiliğinden düşen göbek bağının temizliği bu süre içinde titizlikle yapılmalıdır. Göbek bağının düşmesi için ebeveynlerin dışarıdan müdahalede bulunmasına gerek yoktur. Yanlış ve eksik yapılan göbek deliği bakımı bebeklerde göbek deliği iltihabına sebep olabilmektedir. Göbek deliği bakteri ve mantarların oluşup üreyebilmesi için uygun bir ortama sahiptir, göbek bağı temizliğine bağlı olarak oluşan iltihapların yanı sıra yenidoğan döneminde göbek bağı düştükten sonra ve çocukluk döneminde de temizliği aksatıldığı takdirde göbek deliğinde iltihaplanma görülebilmektedir. Zamanında tespit ve tedavi edilmesi bebeğin sağlığı için oldukça önem taşımaktadır.

Göbek Deliği İltihabının Belirtileri Nelerdir?

Göbek deliği iltihabı göbek deliğinin bakterilerin yerleşmesi için uygun bir yer olduğu için kendiliğinden de oluşabileceği gibi belirli sebepleri bulunmaktadır. Göbek deliğine temiz olmayan ellerle dokunulması, göbek deliğinin temizlenmemesi ve terleme göbek deliği iltihabının yaygın sebepleri arasındadır.

Bebeğin bakımı ve temizliği yapılırken ebeveynlerin göbek deliğinde bazı belirtilere dikkat etmesi olası bir göbek deliği iltihabını erkenden tedavi etmek için yardımcı olacaktır. Bebeklerde görülen göbek deliği iltihabının belirtileri aşağıdaki gibidir;

Göbek deliğinde kanlı ve irinli akıntı

Göbek deliğinde kötü koku

Göbek deliği ve çevresinde şişkinlik

Göbek deliği ve çevresinde kızarıklık

Göbek deliği ve çevresinde hassasiyet

Göbek deliğinde kanama

Bebeklerde göbek deliği kararması da göbek deliği iltihabının belirtisidir. Bu belirtilerden biri ya da birkaçı görüldüğünde mutlaka doktora baş vurmak gerekmektedir.

Yenidoğanlarda Göbek Bakımı

Bebeklerde göbek deliği kızarıklığı ve göbek deliği etrafında kızarıklık ile kendini gösteren göbek deliği iltihabının bebeklik döneminde en büyük sebebi göbek ve göbek bağı bakımının doğru şekilde yapılmamasıdır.

Yenidoğanın göbek deliği ve göbek çevresinin kuru tutulması göbek bakımında dikkat edilmesi gereken en önemli faktördür. Göbek bağına düşene kadar fazla dokunulmaması, ılık su ve süngerle temizlenmesi gerekmektedir. Göbek bağının hava aldığından ve bebeğin bezini takarken bezin göbek bağını kapatmadığından emin olmak gerekmektedir.

Yenidoğan göbek bakımında aşağıdaki adımları izlemek göbek bağı ve göbek deliği temizliğini kolaylaştıracaktır;

Göbek bağını her gün bir defa temizlemek,

Bez değiştirilirken göbek bağının dibini kontrol etmek ve varsa birikmiş kirleri kulak çubuğu yardımıyla temizlemek,

Bebek bezini göbek deliğini ve göbek bağını kapatmayacak şekilde bağlamak,

Göbek bağına ve göbek deliğine fazla müdahalede bulunmamak. Bez veya yara bandı gibi materyallerle sarmamak,

Hava almasına izin vermek.

Göbek bağı düşmeden önce banyo zamanlarına da dikkat etmek gerekmektedir. Göbek bağının çok ıslanmaması ve kuru kalması sağlıklı bir şekilde düşmesi için önemlidir, bu nedenle göbek bağı düşmeden önce bebeğin temizliğinin nemli bir süngerle yapılması önerilmektedir. Eğer bebek küvette yıkanacaksa banyo sonrası göbek bağının kuru biz bez veya havluyla yumuşak hareketlerle kurulamak gerekmektedir. Göbek düşene kadar bebeğe  her gün banyo yaptırmak yerine haftada 2-3 kere banyo yaptırmak daha uygun olacaktır.

Göbek Deliği İltihabı Nasıl Tedavi Edilir?

Bebeklerde göbek deliği iltihabının erken teşhis edilmesi ve hızlıca tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Tedavi edilmediği durumlarda iltihap vücuda yayılarak sepsis adı verilen hastalığa sebep olarak hayati riske dönüşebilmektedir. Tedavi edilmeyen göbek deliği iltihabı bebeklerde karaciğer kapı veni tıkanıklığına ve riskli karaciğer sorunlarına sebep olabilmektedir.

Erken fark edilen göbek deliği iltihabının tedavisi kolaydır.

Göbek deliği iltihabının belirtilerinden olan akıntı farklı hastalıkların da belirtisidir. Bu nedenle belirtilerin doğru değerlendirilmesi ve doğru tanı konulması çok önemlidir. Göbek deliğinde akıntı bebeklerde göbek granülomu, doğuşan göbek ve bağırsak arasında bağlantı ve göbeğe açılan sinüs gibi hastalıkların da belirtisi olabilmektedir. Tüm olasılıkların değerlendirilmesi hayati önem taşımaktadır. Belirtiler doğrultusunda tanıyı koymak için fiziki muayene yeterli olmadığında göbek akıntısından kültür alımı ve kan tahlili gibi yöntemlere baş vurulabilmektedir.

Göbek deliği iltihabının tedavisi iltihabın ciddiyetine ve bebeğin yaşına göre belirlenmektedir.

0-1 ay arasında olan yenidoğan bebeklerde iltihabın kana karışarak vücuda yayılma olasılığı çok yüksek olduğu için yakın takip ve bakım gerekmektedir. Bu nedenle bu dönemde görülen göbek deliği iltihabında bebek mutlaka hastaneye yatırılmaktadır ve antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır.

Birinci aydan sonra tedavi yöntemi iltihabın şiddetine göre belirlenmektedir. İltihap erken fark edilmiş ise ve hafifse evde tedavi uygulanmaktadır. Bu süreçte ebeveynlerin doktorun önerdiği ilaçları düzenli olarak kullanması, göbek deliğinin bakım ve temizliğine dikkat etmesi gerekmektedir. 1-3 aylık süreçte bebeklerin bağışıklık sistemi hala çok zayıf olduğu için iltihabın geç fark edildiği ve şiddetli olduğu durumlarda hastaneye yatış ve yakın takip gerekmektedir. Bu durumda da hastanede antibiyotik tedavisi uygulanmaktadır.

Bebeğin 3 aylıktan büyük olduğu durumlarda çoğunlukla evde tedavi yürütülmektedir.