Tuvalet eğitimi bebeklik döneminden çıkan çocuğun erken çocukluk dönemine geçişi ile birlikte bağımsızlaşmanın önemli bir adımıdır. Tuvalet eğitimi 18- 36 ay döneminde beklenmektedir, ancak bu süreç çocuğun fiziksel, duygusal ve bedensel hazır oluşu ile gerçekleşmektedir.

Tuvalet eğitimine hazır oluş mesajları nelerdir?

• Altının kuru ya da ıslak olma farkındalığı varsa,
• Altı ıslakken rahatsız olduğunu ifade ediyorsa,
• Birkaç saatliğine bezi kuru kalabiliyorsa,
• Kakasını gizlenerek yapıyorsa,
• Pantolonunu kendi indirip çıkartabiliyorsa,
• Mimikleri ve sözleri ile tuvalete gitmesi gerektiğini belirtiyorsa,
• Basit yönergeleri anlayabiliyorsa,
• Lazımlık veya klozete ilgi duyuyor ve bunu kullanmayı soruyorsa,

çocuğunuz tuvalete hazır olduğu mesajlarını veriyor demektir.

Bu süreçte ebeveyn olarak nasıl davranmalısınız?

• Sabırlı olun, acele etmeyin (Unutmayın bu sizin verebileceğiniz bir karar değil, çocuğun hazır oluşu ile ilgilidir)
• Fazla titiz olmaktan kaçının
• Lazımlık ve yetişkin klozeti için çocuklara için tasarlanmış adaptör alın
• Abartılı tepkiler vermeyin
• Çişini ya da kakasını lazımlığa/tuvalete yaptığı zaman sözlü olarak takdir edin
• Çişini/ kakasını altına kaçırdığı zaman azarlamaktan, yargılamaktan kaçının, ‘bazen böyle kazalar olabilir’ deyin
• Kazalar yaşandığında çocuğunuza sorumluluk verin (pantolonunu çıkarması, kirli sepetine atması gibi)
• Eşofman tarzında kolaylıkla indirip çıkartacağı kıyafetler seçin
• Lazımlığı banyoda bulundurun ve çocuğunuza onu tanıtın
• Lazımlığa oturmak istediğinde izin verin
• Sizi tuvalette gözlemlemesine izin verin, çocuklar rol model alarak birçok davranışı öğrenirler
• Tuvalete sadece çişini, kakasını yapmak için değil el yıkama, diş fırçalama gibi davranışlar edinmesi için de gitmesini sağlayın
• Sık sık tuvaletin var mı diye sormaktan kaçının onun yerine şimdi tuvalete gitme zamanı diyerek çocuğunuzu tuvalete yönlendirin. (Burada sıvı alımını takip edip 30- 40 dakika sonra tuvalete yönlendirmeniz önemli)

Tüm bu süreç içerisinde sizin sakin, olumlu, sabırlı ve huzurlu olmanız önemlidir. Siz ne kadar isteseniz, çaba gösterseniz de eğer çocuğunuz hazır olduğu mesajlarını size vermiyorsa bu süreç başarısız olacağı gibi hem size hem de çocuğunuzun hayal kırıklığına uğramasına ve olumsuz bir deneyim yaşamasına neden olacaktır. Endişe ve bu konudaki hassasiyetinizi yansıtmadan, çocuğunuzun hazır olmasını beklemelisiniz. Unutmayın, bu süreci tamamlama her çocukta farklılık göstermektedir, bazı çocuklar bir hafta gibi bir süreçte tamamlayabilirken, bazılarının aylar sürebilir. Ancak çocuğunuz 4 yaşını geçtiği halde tuvalet eğitimi konusunda sorunlar yaşıyorsa çocuk doktorunuzla paylaşıp sorunun fizyolojik kaynaklı olup olmadığını araştırmalı, fizyolojik değil psikolojik nedenlerdense bir uzman görüşü almalısınız. Sorunun kaynağını belirlemek ve uygun yaklaşımlarda bulunmak önemlidir.

Bu yazı çocuk gelişim sitesi ÇocukluDünya iş birliği ile hazırlanmıştır.